AVCI GRACCHUS

İki oğlan çocuğu rıhtım duvarının üstüne oturmuş zar atıyorlardı. Adamın

biri, bir heykelin basamakları üstünde, kılıç sallayan kahramanın gölgesinde

gazete okuyordu. Kızın biri çeşme başında bakracına su dolduruyordu. Bir

meyve satıcısı malının yanı başına uzanmış gölü seyrediyordu. Bir meyhanenin

iç tarafında iki adamın şarap içtiği, açık kapı ve pencere deliklerinden

bakınca görülüyordu. Meyhaneci ön tarafta bir masada oturmuş kestiriyordu.

Bir kayık, suyun üstünde taşıyorlarmış gibi yavaşça, küçük limana giriyordu.

Mavi giysili bir adam karaya çıktı ve halatları halkalara geçirdi. Gümüş

düğmeli siyah elbise giymiş öteki iki adam da, kayıkçının arkasında bir

sedye taşıyordu; sedyede, iri çiçek örnekleriyle süslü, kenarları püsküllü

ipek bir örtünün altında bir insanın yattığı anlaşılıyordu.

Rıhtımda hiç kimse bu yeni gelen kişilerle ilgilenmedi; henüz halatlarla

uğraşan sandal kaptanını beklemek için sedyeyi yere koyduklarında bile hiç

kimse onlara yaklaşmadı, bir soru yöneltmedi, dikkatle bakmadı.

Kaptan, kucağında bir çocukla ve saçları dağınık halde sandalda beliren bir

kadın yüzünden biraz daha oyalandı. Sonra bu yana geldi, sol tarafta suyun

yakınında, yukarı dosdoğru yükselen sarımsı, iki katlı bir binayı gösterdi,

taşıyıcılar sedyeyi kaldırdılar ve alçak, ama ince sütunlardan oluşan bir

kapıdan içeri götürdüler. Küçük bir oğlan pencerenin birini açtı,

taşıyıcıların evde gözden kaybolduğunu görünce çabucak pencereyi gene

kapattı. Ardından kapı da kapandı; kapı siyah meşe ağacından özenle

yapılmıştı. O ana kadar çan kulesinin etrafında uçuşan bir güvercin sürüsü

evin önüne kondu. Güvercinler yemleri bu evde saklanıyormuş gibi, kapının

önüne toplandılar. Bir tanesi birinci kata kadar uçtu ve pencerenin camını

gagaladı. Bunlar açık renkli, bakımlı, canlı hayvanlardı. Sandaldaki kadın

engin bir hareketle güvercinlere yem attı, onlar da yem tanelerini

topladılar ve sonra kadına doğru uçtular.

Silindir şapkasında siyah matem bandı bulunan bir adam, limana giden dar ve

dik sokaklardan birinden indi. Dikkatle etrafına bakındı, buradaki her şey

canını sıktı, bir köşede bulunan çöplerin görünümü karşısında yüzünü

buruşturdu. Heykelin basamakları üstünde meyve kabukları vardı, geçerken

bastonu ile bunları aşağı doğru itti. Odanın kapısını vurdu, aynı zamanda da

silindir şapkayı siyah eldivenli sağ eline aldı. Kapı hemen açıldı, sayıları

elliyi bulan küçük oğlan uzun koridorda bir halka oluşturdular ve eğilerek

selamladılar.

Sandalın kaptanı evin merdiveninden aşağı indi, adamı selamladı, yukarı

çıkardı, birinci katta onunla birlikte ince yapılı, süslü localarla çevrili

avluyu dolaştı ve ikisi de, oğlanlar saygı işareti anlamına gelen bir

uzaklık bırakarak arkalarından gelirken, evin arka tarafındaki serin ve

büyük bir odaya girdiler; bunun karşısında başka ev yoktu, yalnız çıplak,

gri siyah bir kaya duvarı göze çarpıyordu. Sedyeciler, sedyenin baş tarafına

birkaç uzun mumu dikmek ve yakmak işiyle uğraşıyorlardı, ama bunun sonucu

aydınlık meydana gelmedi, yalnızca biçimsel olarak önceden var olan gölgeler

kıpırdadı ve duvarlarda oynaştı. Sedyenin üstünden örtüyü kaldırdılar,

içinde saçı sakalı yabansı biçimde birbirine karışmış, teni güneşte yanmış,

galiba avcıya benzeyen bir adam yatıyordu. Hareketsiz yatıyordu, görüldüğü

kadarı ile soluk almıyordu, gözleri kapalıydı, gene de onun bir ölü

olabileceğini yalnızca çevresi sezdiriyordu.

Adam sedyeye yaklaştı, elini orada yatanın alnına koydu, sonra diz çöküp dua

etti. Kayıkçı odayı terk etmeleri için taşıyıcılara işaret verdi, çıktılar,

dışarda toplanmış olan çocukları dağıttılar ve kapıyı kapadılar. Ancak bu

kadar sessizlik adama hâlâ daha yeterli görünmüyordu, kayıkçıya baktı,

kayıkçı anladı ve yan kapıdan bitişik odaya geçti. Sedyedeki adam derhal

gözlerini açtı, yüzünü adama çevirdi ve sordu:'' Sen kimsin?'' - Adam

şaşkınlık belirtisi göstermeden yukarı doğruldu ve yanıtladı:''Riva Belediye

Başkanı.''

Sedyedeki adam başını salladı, bitkin bir halde kolunu uzatarak, bir koltuğu

gösterdi ve Belediye isteğini yerine getirdikten sonra konuştu:''Biliyordum,

sayın Başkan, ama ilk anda hepsini unuttum, çevrede her şey benimle ilgili

ve hepsini biliyorsam da, sorsam daha iyi olacak. Belki siz de biliyorsunuz,

ben avcı Gracchus'um.''

''Kuşkusuz,'' dedi Belediye Başkanı. ''Bu gece sizi bana haber verdiler. Çoktan

uyumuştuk. Gece yarısına doğru karım seslendi:''Salvatora'', -bu benim adım-

''penceredeki güvercine bak!'' Gerçekten de bir güvercindi, ama horoz kadar

büyüktü. Kulağıma doğru uçtu ve şunu dedi: 'Ölü avcı Gracchus yarın geliyor,

kent adına onu karşıla.''

Avcı başını salladı ve dilinin ucunu dudaklarının arasına koydu: ''Evet,

güvercinler benim önümden gidiyor. Peki, sayın Başkan, Riva'da kalacağıma

inanıyor musunuz?''

''Bunu henüz söyleyemem'', diye yanıtladı Belediye Başkanı.''Siz ölü değil

misiniz?''

''Ölüyüm'', dedi avcı, ''görüyorsunuz. Yıllar önce, aradan çok yıllar geçmiş

olması gerekir, Kara Ormanda -bu yer Almanya'da-bir Alp keçisini kovalarken

kayalardan aşağı düştüm. Ondan bu yana ölüyüm.''

''Ama aynı zamanda da yaşıyorsunuz'', dedi Belediye Başkanı.

''Bir bakıma öyle'';, dedi avcı, ''bir bakıma da yaşıyorum. Beni taşıyan sandal

yolunu şaşırdı, dümencinin yanlış dönüşü, kaptanın bir anlık dikkatsizliği,

yurdumun güzelliği yüzünden dikkatin dağılması; hangisidir bilmiyorum,

yalnız şunu biliyorum ki, yeryüzünde kaldım ve ondan bu yana kayığım

dünyanın sularında dolaşıyor. Ben de, yalnız dağlarda yaşamak isteyen bir

kişi, ölümümden sonra dünyanın bütün ülkelerini geziyorum.

''Öte tarafta sizden hiçbir parça da yok mu?'' diye sordu Belediye Başkanı,

alnını buruşturmuştu.

''Ben'', diye yanıtladı avcı, ''sürekli olarak, yukarı doğru çıkan merdivenin

üstündeyim. Açıkta duran bu sonsuz uzunluktaki merdivende bir aşağı, bir

yukarı, bir sağa, bir sola dolaşıp duruyorum, sürekli hareket halindeyim. Bu

avcı bir kelebek oldu. Gülmeyin.''

''Gülmüyorum'', diye itiraz etti Başkan.

'';Çok anlayışlısınız'', dedi avcı. ''Hep hareket halindeyim. Ama çok

neşelenirsem ve yukardaki kapı karşımda parıldarsa, dünyadaki suların bir

yerinde tek başına duran eski kayığımda uyanıyorum. Vaktiyle ölüşümün temel

yanlışlığı, kamaramda beni çepçevre sarıyor. Kaptanın karısı Julia, kapıya

vuruyor, kıyılardan geçmekte olduğumuz ülkenin sabah içkisini sedyeme

getiriyor. Ağaç bir kerevet üstünde yatıyorum, üstümde -beni seyretmek hiç

de hoş bir şey değil- kirli bir ölü gömleği var, saç ve sakal, gri ve siyah,

ayrışmayacak gibi birbirine karışıyor, bacaklarım çiçeklerle süslü, uzun

püsküllü kocaman bir ipek kadın şah ile örtülü. Baş tarafımda bir kilise

mumu dikili, bana ışık veriyor. Karşımdaki duvarda küçük bir resim var,

herhalde ilkel bir Afrikalı, kargısıyla bana nişan alıyor ve çok güzel

boyanmış bir kalkanın ardında olabildiğince saklanıyor. Gemilerde bazı

ahmakça resimlere rastlanır ya, bu onların en ahmakçası. Bunun dışında ağaç

kafesimde bir şey yok. Yan duvarın bir deliğinden güney gecelerinin sıcak

havası geliyor, eski sandala suyun vuruşunu duyuyorum.

Canlı bir avcı olarak yaşadığım Kara Orman'da, Alp keçisini kovalarken

kayadan düştüğüm günden beri burada yatıyorum. Her şey bir sıraya göre

oluştu. Kovaladım, düştüm, uçurumda kan kaybettim, öldüm ve sandal beni öte

tarafa götürecekti. Bu kerevete ilk kez nasıl neşeyle uzandığımı

anımsıyorum. Dağlar hiçbir zaman benden, o zamanki bu yarı karanlık

duvarların duyduğu şarkıyı duymadı.

Severek yaşadım ve severek öldüm, kayığa binmeden önce silâh, çanta, her

zaman gururla taşıdığım av tüfeği gibi berbat şeyleri mutlulukla fırlatıp

attım ve genç bir kızın gelinlik giyişi gibi ölü gömleğini sırtıma geçirdim.

Buraya yattım ve bekledim. Felâket o zaman geldi.''

''Kötü bir yazgı'';, dedi Belediye Başkanı, elini havada kendinden uzağa doğru

itti''

''Peki, sizin bunda hiç suçunuz yok mu?''

''Hayır'', dedi avcı, ''avcıydım, avcı olmak suç mu? Vaktiyle henüz kurtlarla

dolu olan Kara Orman'da avcı olarak bulunuyordum. Pusuya yatıyor, ateş

ediyor, vuruyor, deriyi yüzüyordum, bu suç mu? İşim beğeniliyordu. 'Kara

Orman'ın büyük avcısı' diyorlardı bana. Bu suç mu?''

''Bu konuda yargıda bulunmaya yetkili değilim'', dedi Belediye Başkanı, ''ama

bence ortada bir suç konusu yok. Peki suçlu kim?''

''Kayıkçı'', dedi avcı.''Şuraya ne yazdığımı hiç kimse okumayacak, bana yardım

etmeye kimse gelmeyecek; bana yardım etmek bir görev olsaydı, bütün evlerin

bütün kapıları, bütün pencereleri kapalı kalırdı, hiç kimse yatağından

kıpırdamazdı, hiç kimse başını yorganın dışına çıkarmazdı, tüm dünya bir

gece barınağı olurdu. Bunun da bir anlamı var, çünkü hiç kimsenin benden

haberi yok ve eğer olsaydı bile, kaldığım yeri bilmeyecekti, kaldığım yeri

bilseydi, beni orda alıkoymasını bilmeyecekti, bana nasıl yardım edeceğini

bilmeyecekti. Bana yardım etme düşüncesi bir hastalıktır ve yalnız yatakta

iyileşebilir.

Bunu bildiğim için, üzerinde çok durduğum -örneğin tam şimdiki gibi kendimi

tutamadığım- anlarda bile yardım gelsin diye haykırmıyorum. Ama etrafıma

bakınınca ve nerede olduğumu, yüzyıllardır -bunu rahatlıkla ileri

sürebilirim- oturduğum yeri göz önüne alınca böyle düşünceleri kafamdan

atmak yeterli oluyor.''

''Olağanüstü'', dedi Belediye Başkanı''olağanüstü bir şey. -Peki Riva'da bizim

yanımızda kalmayı düşünüyor musunuz?''

''Düşünmüyorum'', dedi avcı gülümseyerek, alaycılığını hoş göstermek için

elini Başkanın dizinin üstüne koydu.

'' Ben buradayım, başka bildiğim yok, elimden başka bir şey gelmez. Sandalımın

dümeni yok, ölümün en aşağı bölgelerinde esen rüzgâr onu taşıyor.''

FRANZ KAFKA