CAHİLİN SEVGİSİ

Doganin padisahtan kaçip un eleyen kocakarinin evine gitmesi, bilgisizligindendir. O kadincagiz,
Çocuklarina tutmaç pisirmeye savasirken o cinsi güzel, Kendisi hos dogani görünce,tutup ayacigini
Bagladi, kanadini kesip güdük bir hale getirdi, tirnagini kesti, yesin diye de önüne saman koydu.”Ehil
Olmayanlar sana iyi bakamamislar, kanadin haddini asmis, tirnagin da uzamis. Na ehil kisiler seni hasta
Ederler. Ananin yanina gel ki sana iyi baksin!” Dedi. Arkadas, cahilin sevgisini de böyle bil. Cahil yolda
Daima çarpik, daima yampiri gider.
Padisahin günü,dogani aramakla geçti, nihayet o kocakarinin çadirina yöneldi. Ansizin orada dogani, toz
Duman içinde gördü. Ona bakip aglamaya basladi. Dedi ki: Her ne kadar, bize dosdogru vefakarlikta
Bulunmadigin için bu hal sana layikti. Çünkü cehennem ehliyle cennet ehlinin müsavi olmadigindan gaflet
Ederek cennetten kaçtin, cehennemde karar ettin. Halinden haberdar olan padisahtan sersemce bu
Kokusuk kocakarinin evine kaçagin layigi budur”

Dogan kanadini padisahin eline sürmekte, hal diliyle Ben günah ettim”; Ey kerem sahibi, sen iyilerden
Baskasini kabul etmezsen kötü nereye varsin da halini arz edip aglasin? Padisah, her kötüyü iyi ettiginden
Onun lütfü cana bu cüreti vermekte, bu cinayetleri yaptirmaktadir” demekteydi.
Yürü çirkin islerde bulunma ki bizim iyiliklerimiz bile o güzel sevgilimizin huzurunda çirkin görünmektedir.
Hal bu ki sen ettigin hizmeti ona layik sandin da cürüm bayragini onun için yücelttin. Sana onu anmaya,
Onu çagirmaya izin verdiler de o yüzden günlüne gurur düstü. Kendini Tanri ile konusur gördün. Halbuki
Niceler vardir ki bu süphe yüzünden ondan ayri düser. Gerçi padisah seninle beraber yerde oturur ama
Sen kendini tani, haddini bil de daha iyi daha edepli otur!
Dogan dedi ki: padisahim, pismanim, tövbe ettim, yeniden Müslüman oldum. Sarhos ederek aslani bile
Tutacak derecede kuvvet ve cüret sahibi ettigin kisi sarhosluk yüzünden yolunu sapitirsa özrünü kabul et.
Tirnagimi kestilerse de sen beni kabul eder, benden yüz çevirmezsen ben, günesin bile perçemini
Koparirim. Kanadim gittiyse de beni oksarsan, bana iltifat edersen felek bile benim oyunuma karsi mat
Olur. Bana kuvvet kemerini bagislarsan dagi yerinden koparirim, bana kudret kalemini verirsen bayraklari
Yikar, ordulari kirarim. Nihayet benim cüssem, bir sivrisinekten de asagi degil ya... Ben de Nemrut
Mülkünü kanadimla vurur, tarumar ederim. Tut ki zayiflikta Ebabilim, tut ki düsmanlarimin her biri bir fildir.
Bir findik kadar, fakat yakici kursun atarim, kursunum, yüzlerce mancinik derecesinde tesir eder.
Tasim nohut kadarsa da savasta ne bas birakir,ne migfer! Musa, savasi bir tek sopasiyla gitti ama o
Sopayla Firavunu da, kiliçlarini da kirdi geçirdi. Her peygamber, o kapiyi yalnizca dögmüs, bütün dünyaya
Tek basina saldirmistir. Nuh, ondan kiliç isteyince Tufan dalgasi, Tanri kudretiyle kiliç kesilmistir. Ey
Ahmet, yeryüzünün askeri kim oluyor ki? Aya bak,ayin bile alnini yar! Bu suretle yildizlarin yomlu,
Yomsuz olduguna inanan bi,haberler, bu devrin senin devrin oldugunu,kamerin devri olmadigini anlasinlar.
Bu devir, senin devrindir. Çünkü Kelim olan Musa bile daima senin zamanini arzuladi. Musa, senin
Devrinin parlakligini, o devirdeki tecelli sabahinin zuhurunu gördü de;Yarabbi, o ne rahmet devri... O devir,
Rahmetten de ileri ... O devirde rüyet var. Musa' ni denizlere daldir da Ahmet'in devrinde izhar et'' dedi.
Tanri dedi ki :Sana o devri onun için gösterdim, o halvetin yolunu onun için açtim”
Ey Kelm, sen o devirden uzaksin; ayagini çek, çünkü bu iklim uzundur. Ben kerem sahibiyim. Tamaha
Düsüp aglasin diye mahluka ekmek gösteririm. Ana, çocuk uyansin da gidasini istesin diye çocugun
Burnunu ovar. Çünkü çocugun, açligindan haberi olmaz, uyuyakalir. Fakat süt muhabbeti, ananin iki
Memesini de agritmaya baslar.
Ben gizli rahmet olan bir hazineydim, hidayete erismis bir ümmet gönderdim.” Can ve gönülle diledigim
Bütün keremleri sana Tanri gönderdi de sen onlara tamah ettin. Ahmet, ümmetleryarab” desinler diye
Dünyada nice put kirdi. Ahmet'in çalismasi olmasaydi sen de atalarin gibi puta tapardin.
Ahmet'in ümmetler üzerindeki hakkini bil, basin puta secde etmekten, bunu bilesin diye kurtuldu.
Söylersen bu puta tapmadan kurtulmanin sükrünü söyle de Tanri, seni batin putundan da kurtarsin. O,
Nasil, basini putlardan kurtardiysa sende o kuvvetle gönlünü kurtar. Dini babadan bedava bir miras olarak
Buldun da onun için basini sükretmeden çevirdi. Miras yedi. Mal kadrini ne bilsin?
Rüstem can verdi, Zal bedava seref kazandi! Ben, birisini aglatirsam rahmetim cosar; aglayip tasanda
Nimetime erisir. Birisine bir seyi vermek istemezsen o istegi göstermem. Fakat gönlünü kapattin mi artik
Açmam. Rahmetim, o aglamalara baglidir. Kul agladi mi rahmet denizi, kabarmaya,dalgalanmaya baslar.
Dogan diye, dönüp tekrar padisaha gelen dogana derler. Yolunu kaybeden kör dogandir. Bir dogan,
Yolunu kaybetti, bir viraneye düstü, Baykuslarin arasida kaldi. O riza nurundandi, bastanbasa nurdu; fakat
Kaza ve kader çavusu, gözünü kör etti; Gözüne toprak saçti, onu yoldan sapitti, viranede baykuslar
Arasina ugratti.
Padisahtan ayri düsmesi söyle dursun, baykuslar arasina ugratti. Padisahtan ayri düsmesi söyle dursun,
Baykuslar, basina vurmaga, güzelim kanatlarini yolmaya basladilar. Baykuslar arasina Kendinize gelin;
Dogan yerinizi, yurdunuzu almaya geldi” diye bir velveledir düstü. Mahalle köpekleri gibi hepsi de kizgin,
Korkunç bir halde garip doganin basina üsüsüp hirkasini çekistirmeye basladilar.
Dogan,Ben baykuslara layik miyim?” Baykuslara bunun gibi yüzlerce virane bagisladim. Ben burada
Kalmak istemem, padisaha dönmek isterim. Tasalanip kendinize kiymayin. Ben burada durmam vatanima
Giderim. Bu harabe, sizin gözünüze hos bir yer görünüyor, bana degil. Benim naz ettigim yer, padisahin
Koludur” diyordu.
Baykus isedogan sizi evinizden, barkinizdan etmek için hileye sapiyor. Hile ile bizi yurdumuzdan ayirmak,
Yuvamizdan etmek niyetinde. Bu hileci tokluk gösteriyor ama Tanri hakki için bütün harislerden beterdir.
Hirsindan balçigi pekmez gibi yer. Ayiya kuyrugunuzu kaptirmayin. Bizim gibi saf kisileri yoldan çikarmak
İçin padisahtan, padisahin elinden dem vurmakta.
Bir kuscagiz, hiç padisahla düsüp kalkar mi? Bir parçacik akliniz varsa dinlemeyin bu sözü, O, padisahin
Cinsinden mi, vezirin cinsinden mi? Hiç sarimsakla badem helvasi yenir mi? Padisah, adamlariyla beni
Ariyor demesi de hilesinden, fendinden. Bu, kabul edilmeyecek bir malihulya. Bu, olmayacak bir laf,
Ahmak aldatmak için kurulmus bir tuzak! Kim buna inanirsa ahmakligindan inanir .
Zayif bir kuscagizin padisahla ne münasebeti olabilir? En asagi bir baykus , onun beynine vursa ona
Padisahtan yardimci gelecek ha! Hani, nerede?” Demekteydi. Dogan dedi ki:benim bir tüyüm bile kopsa
Padisah, baykus yuvasinin kökünü kazir. Baykus kim oluyor ki? Bir dogan bile beni incitir, gönlümü kirar,
Bana cefa ederse,
Padisah; her yokusta her iniste dogan baslarindan harmanlar yapar, tepeler yüceltir. Benim bekçim, onun
İnayetleridir. Nereye varirsam padisah arkamdadir. Hayalim, padisahin gönlündedir. O, bensiz duramaz.
Padisah beni uçurunca onun ziyasi gibi gönül yücelerinde uçarim. Ay gibi günes gibi uçup gök perdelerini
Asarim.
Akillarin aydinligi, benim fikrimden; göklerin halk edilmesi, benim yüzümdendir. Öyle bir doganim ki
Hüma bile bana hayran olur. Baykus kim oluyor ki sirimi bilsin. Padisah, benim kurtulmam için zindani
Açti, Yüz binlerce mahpusu azadetti. Bir zamancagiz beni baykuslara hemdem etti de benim yüzümden
Baykuslari doganlastirdi. Ne mutlu o dogana ki uçusuma uyar, talihi yar olur da sirrimi anlar. Bana yapisin
Da dogan olun, baykussaniz bile doganlasin! Böyle bir padisaha sevgili olan nereye düserse, düssün, nasil
Olur da garip olur.?
Padisah kimin derdine derman olursa o, ney gibi feryat eder, sessiz sedasiz kalmaz. Ben mülk sahibiyim,
Baskasinin sofrasina oturup yemegimi yemiyorum. Padisah, uzaktan benim davulumu döven Ircii” sesidir.
Benimle davaya girisenlerin ragmine sahidim, Tanridir.
Padisahin cinsinden degilim, hasa bunu iddia etmiyorum. Fakat onun tecellisiyle, onun nuruna sahibim.
Cins olus, sade sekil ve zat bakimindan degildir. Su, nebatta topragin cinsinden sayilir. Rüzgar, atesi
Yaktigi, yanmasina yardim ettigi için rüzgarin cinsi demektir. Nihayet sarap,tabiata nese verdiginden onun
Cinsidir. Cinsimiz, padisah cinsinden olmadigi için varligimiz onun varligina büründü, yok oldu.
Varligimiz kalmayinca da tek olarak onun varligi kaldi. Ben onun atinin ayagi önünde toz gibiyim, toz gibi!
Can da, canin nisaneleri de toprak oldu. Toprakta onun ayak izi var.” Bu izi bulmak için ayagi altinda toprak ol ki basi dik kisilerin taci olasin. Sizi seklimin aldatmamasi için sözümü dinlemeden sarabimi için,
Mezemi yiyin. Nice kisiler var ki suret, onlarin yolarini kesti. Surette kastettiler, Allah'a çattilar.
Bu can da, bedenle birlesmistir ya. Fakat hiç can bedene benzer mi? Göz nuru iç yagiyla es olmustur,
Gönül nuru bir katre kanda gizli. Nese cigerin kizilindandir, gam karasinda, akil bir mum gibi beynim
İçinde. Bu alakadar keyfiyetsiz bir tarzdadir. Akillar, bu keyfiyetsizligi bilmede acizdir. Külli can, cüzi cana
Alakalandi; can ondan bir inci alip boynuna koydu. Meryem nasil gönüller alan Mesih'e gebe kaldiysa can
Da onun gibi koynuna aldigi o inciden gebe kaldi.
Fakat o Mesih, kuru ve yas üstünde, yeryüzünde seyahat eden Mesih degildir. O,Mesih'in sani
Seyahatten yücedir. Can, canlar canindan gebe kaldi ya. Iste cihan, böyle candan gebe kalir. Cihan da
Baska bir cihan dogurur. Bu mahser de baska bir mahser gösterir. Kiyamete kadar söylesem, saysam bu
Kiyameti anlatamam.
Bu, sözler, mana bakimindanyarab” nidasina benzer. Harfler, bir tatli dudaklinin nefesini avlamaga
Tuzaktir. Kulun Yarab” sözüne Tanrinin Lebbeyk” cevabi geldikten sonra, nasil olur dayarab” demekte
Kusur eder? Fakat bulebbeyk” öyle bir Lebbeyk” tir ki onu isitemezsin ama bastan asagiya kadar bütün
Vücudunla tadabilirsin.

MEVLANA
Mesnevi 1.Cilt